Ik begin geloof ik te bestaan

Een boek om te lezen (en te winnen!)

Deze week duik ik niet alleen in ‘Ik begin geloof ik te bestaan’ van Johanna Nolet, ik mag er ook eentje weggeven!

‘Ik begin geloof ik te bestaan’. Een titel die precies samenvat hoe ik me de laatste maanden voel. Alsof ik mezelf helderder zie. Minder in mijn hoofd. Meer in mijn lijf. En vooral stapje voor stapje onderweg naar leven in plaats van overleven. En nee, zo voel ik me zeker nog niet elke dag. Soms neemt mijn dissociatieve staat het weer volledig over, maar gemiddeld genomen is er iets meer lucht in vergelijking met de afgelopen jaren. En dat is al heel wat.

Dit boek van Johanna Nolet - schrijver, social werker en spreker - gaat over de vierde traumarespons na fight, flight en freeze: fawning. En de impact hiervan op haar leven. Een heel persoonlijk boek met voor mij, en ik denk veel anderen, veel herkenbare ervaringen en situaties. Fawning wordt vertaald als ‘pleasen’. Een term waar ik zelf altijd een soort weerstand bij voelde. Pleasers zag ik als van die onderdanige typetjes die met een zacht stemmetje ‘ja’ en ‘amen’ zeiden. Dat was ik heus niet. Nou, mooi wel dus. Alleen had ik het zelf niet echt door. Vooral omdat het veel groter is dan ‘geen eigen mening hebben’ en ‘ja-knikken’.

Op haar instagram legt Johanna de vier meest bekende overlevingsmechanismen met een metafoor van de beer heel simpel uit. Ik vat ‘m even samen. Fight is vechten tegen de beer. Flight is wegrennen. Freeze is dood spelen. En Fawn is een dansje doen voor de beer. Please like meeeeee… Iets wat ik bij mezelf herken als vooral bezig zijn met hoe iets voor een ander is, mezelf uit het oog verliezen, geen last voor de ander willen zijn, over mijn eigen grenzen gaan, dissociëren en eindeloos gesprekken en situaties herhalen, herkauwen en herbeleven in mijn hoofd.

Fawning is bij mij ergens in mijn jeugdjaren ontstaan. Mijn voelsprieten altijd gericht op mijn omgeving en me als een soort Barbapapa maar vormen naar wat er ook om me heen gebeurde. Mezelf klein maken. Onzichtbaar als het kon. Als tiener situaties proberen te deëscaleren. Me extreem verantwoordelijk voelen voor mijn jongere broertjes. Forever awkward in sociale situaties. Op een feestje in een hoekje zitten. Kijk vooral niet naar mij. En in contact met mannen altijd bezig zijn met of ze mij wel leuk vonden in plaats van wat ik zelf eigenlijk van de kerel in kwestie vond. Hierdoor belandde ik ook veel sneller naakt in bed met een nieuwe date dan ik meestal eigenlijk echt wilde.

In ‘Ik begin geloof ik te bestaan - Over pleasen en hoe ik er grip op kreeg’ deelt Johanna haar persoonlijke ervaring, maar trekt ze het ook veel breder. Want laten we wel wezen: dankzij het patriarchale systeem waarin we leven zijn de wensen en behoeften van vrouwen nog steeds vaak ondergeschikt aan die van mannen. We leren dat het goed is om ‘a good girl’ te zijn, om geen gedoe te veroorzaken, vooral geen boze van zichzelf af bijtende vrouw te zijn. Want dat is niet aantrekkelijk. En vooral: niet gewenst. Een van de dingen in het boek waarin ik mezelf ook enorm herken, is hoe Johanna schrijft over situaties en ervaringen waarbij echt geen direct gevaar dreigt, maar ze toch zodanig getriggerd raakt dat ze vervalt in standje overleven, haar lichaam ‘verlaat’ en zich achteraf compleet kut en overweldigd voelt. Ik heb dit regelmatig. Vooral in interacties met mensen die voor mij gevoelsmatig steviger in zichzelf staan - of zich zo voordoen - en vooral van nature een stuk dominanter lijken te zijn dan ik. Ik sla daar volledig van op tilt. En kan weken of zelfs maanden na een interactie er nog steeds intensief mee bezig zijn.

Net zoals Johanna kan ik hier wel een boek over schrijven, maar dat heeft zij gelukkig al voor ons gedaan. Hieronder haal ik een paar quotes uit het boek aan die voor mij heel herkenbaar zijn.

“Omdat mijn lichaam geen veilige plek is om te zijn, breng ik er graag zo min mogelijk tijd in door. Tijdens de les dwaal ik af naar een wereld waarin ik geliefd ben en in groten getale geëerd word. Mijn grootste droom is zangeres worden en dus waan ik mezelf zingend op een podium.” (Uit: ‘Ik begin geloof ik te bestaan’)

In dit stuk schrijft Johanna over haar jeugdjaren en ik herken veel in haar verhaal. Ook ik wist me geen raad met mijn lichaam. Ik worstelde met diëten en eetbuien en wees mezelf en mijn lichaam continu af. Net zoals Johanna wilde ik zangeres worden en droomde ik vaak weg bij totaal onrealistische Mariah Carey taferelen. Als ik maar weg kon zijn van de echte realiteit. Een leven waarin ik me eigenlijk nergens echt veilig voelde. Niet in mijn lijf, niet thuis, niet op school, niet bij mijn vrienden. Ik was altijd bang voor onrust. En helaas voor mij was die onrust er ook vaak. Waardoor standje overleven meer en meer mijn standaardinstelling werd.

“De beschamende realiteit is dat de meeste vrouwen ‘gehuwde alleenstaande moeders’ zijn die niet eens in hun basale behoeften voorzien worden, terwijl ze de maatschappij draaiende houden. Al jaren manen we vrouwen ‘los te laten’, maken we hen uit voor ‘controlfreaks’, zonder van mannen te verwachten dat ze consequent verantwoordelijkheid nemen voor hun privédomein.” (Uit: ‘Ik begin geloof ik te bestaan’)

In ‘Ik begin geloof ik te bestaan’ schrijft Johanna uitgebreid en in detail over haar worstelingen met de mental load. Over hoe het dragen van die last er bij haar ook voor zorgt dat ze lange tijd niet eens de stap durft te zetten naar moederschap. Ze deelt de gesprekken die ze met haar partner hierover had, waar ze op vastliepen en wat er uiteindelijk voor zorgde dat er verandering kwam. Mijn realiteit is dat ik me meer ondersteund en gezien voel, nu ik single ben. In de relatie was het strijden en struggelen, zonder relatie zijn de taken helderder verdeeld. En ondanks dat ik nog steeds veel meer draag, voel ik me op de dagen dat die kleine bij haar vader is - en op andere losse momenten - veel meer ontlast. En daarmee gezien.

“De chronische angst een belasting te vormen voor het etablissement. Ik herken het daaruit voortvloeiende streven om nooit een hobbel in de weg te vormen. Om nooit iets anders te zijn dan een vers geasfalteerd wegdek waar iemand zonder moeite overheen kan zoeven.” (Uit: ‘Ik begin geloof ik te bestaan’)

Bij het lezen van deze quote moest ik meteen denken aan mijn gesprek met mijn vriendin Danielle een paar weken geleden. Het is bizar hoe lang ik niet door heb gehad dat dit is wat ik doe. Misschien maakt dat ook pijnlijk duidelijk hoe uitgecheckt ik van mezelf kan zijn. Het is ook iets wat echt al jaren aanwezig is. Als ik terugdenk aan mijn liefdesrelaties zie ik mijn barbapapa skills in zo veel dingen terug. Hoe ik tegen me liet praten over mijn lichaam door de partner die ik had toen ik begin twintig was: ‘Ik zou liever met een dunnere versie van je over straat gaan’. Of jaren later, inmiddels bijna dertig en in een relatie die al lange tijd kapot was: toen hij een paar dagen weg was voor werk, sloopte ik in mijn eentje vloerbedekking uit vier kamers, zette ik alles in de verf, maakte ik het zo gezellig mogelijk om hem maar te laten zien hoe fijn ons ‘thuis’ was. Bij thuiskomst haalde hij nog net niet zijn schouders op en ging weer achter zijn computer zitten werken aan zijn foto’s. Ik ontplofte niet. In plaats daarvan slikte ik mijn teleurstelling, mijn tranen en de pijn in mijn lijf van al het klussen weg. Alsof wat ik had gedaan er toch niet echt toe deed. Alsof ik maar een mini beetje bestaansrecht had.

Er is nog heel veel meer te schrijven en te zeggen over dit onderwerp, maar het is tijd om een boek weg te gaan geven. Wil jij ‘m winnen? Dan zijn er twee stappen. De eerste? Check of je bent ingeschreven voor mijn Substack. En de tweede? Deel in de comments waarom jij ‘m graag wil winnen, of voor wie jij ‘m graag zou willen winnen als je het boek cadeau gaat geven. Volgend weekend kies ik de winnaar!

Wil je het boek zelf kopen? Je vindt het o.a. hier!*

Veel liefde.

Tot snel weer.

Mayra

Deze week is mijn nieuwsbrief openbaar. Wil je altijd alles mee kunnen lezen? Word dan mijn cheerleader. Of sugarmomma. Upgrade je abonnement nu tijdelijk met 25% korting via deze link. Dan betaal je slechts €4,49 per maand of €44,99 voor een jaarabonnement (wat neerkomt op een gemiddelde van €3,75 per maand - girl math). Zo support je mij en krijg je volledige toegang tot alle exclusieve content💛

Wil je je niet betaald abonneren maar me wel supporten met een donatie voor een koffietje, een bosje bloemen of iets anders fijns? Dat kan hier.

* Dit is een affiliate linkje. Als je iets aanschaft via deze link krijg ik een klein beetje commissie. Zonder dat het jou iets extra’s kost.